Waarom twijfelen we tussen onderschat en onderschatte?
Veel mensen raken in de war wanneer ze willen schrijven over het werkwoord 'onderschatten'. Vooral in zakelijke communicatie, bijvoorbeeld in rapporten of mails van zzp’ers en ondernemers, is correcte spelling belangrijk. Toch zien we vaak verwarring tussen 'onderschat' en 'onderschatte'. Hoe zit dit precies en wanneer gebruik je welke vorm?
De stam van het werkwoord onderschatten
'Onderschatten' is een werkwoord dat betekent dat je iets of iemand minder belangrijk of krachtig inschat dan werkelijk het geval is. De stam van 'onderschatten' is 'onderschat'. Dit is dus de vorm die je gebruikt als tegenwoordige tijd bij 'ik' of als gebiedende wijs: 'Ik onderschat dit risico niet' of 'Onderschat je concurrentie niet!'
Gebruik in verleden tijd
Wanneer je spreekt over iets dat eerder is gebeurd, gebruik je de verleden tijd, en dan wordt het 'onderschatte'. Voorbeeld: 'Hij onderschatte de complexiteit van het project.' Hier is het duidelijk dat het in het verleden plaatsvond.
Voltooid deelwoord
Bij het voltooid deelwoord komt opnieuw verwarring om de hoek kijken. Veel mensen denken dat het voltooid deelwoord van 'onderschatten' 'onderschatte' zou moeten zijn, maar dat is niet zo. Het juiste voltooid deelwoord is ook 'onderschat': 'Zij heeft het gevaar onderschat.'
Voorbeelden uit de praktijk
Stel, je bent ondernemer en schrijft een verslag over een samenwerking die niet liep zoals verwacht. Gebruik dan bijvoorbeeld: 'We hebben de benodigde tijd voor dit traject onderschat.' Niet 'onderschatte'. Ging het over iets in het verleden, dan schrijf je: 'Onze vorige leverancier onderschatte het belang van goed klantencontact.'
Tips om het verschil te onthouden
Een handig ezelsbruggetje is om naar het hulpwerkwoord te kijken. Staat er een hulpwerkwoord zoals 'hebben' of 'zijn' bij? Dan heb je waarschijnlijk te maken met het voltooid deelwoord en gebruik je 'onderschat'.
Test jezelf
Denk aan deze twee zinnen:
1) De markt werd ______ door onze concurrent.
2) Hij heeft het risico ______.
Juist ingevuld wordt dat:
1) onderschatte
2) onderschat
Samenvatting
'Onderschat' is zowel de stam als het voltooid deelwoord. 'Onderschatte' gebruik je alleen bij verleden tijd zonder hulpwerkwoord. Vooral voor ondernemers en zelfstandigen is het belangrijk om een professionele indruk te maken met foutloos taalgebruik. Met deze uitleg voorkom je voortaan verwarring in je zakelijke communicatie.
