Wat is lean werken precies?
De term 'lean' hoor je steeds vaker in de zakenwereld, maar wat betekent het eigenlijk als een bedrijf 'lean' werkt? Simpel gezegd is lean een managementfilosofie die draait om het maximaliseren van waarde voor de klant, terwijl verspilling tot een minimum wordt beperkt. Het doel is om processen zo efficiënt mogelijk in te richten, zodat je meer doet met minder middelen.
Oorspronkelijk komt het lean-principe uit de auto-industrie, met name van Toyota, waar het werd toegepast om productieprocessen te stroomlijnen. Maar inmiddels heeft het zijn weg gevonden naar vrijwel elke sector, van dienstverlening tot IT en gezondheidszorg. Het gaat niet alleen om het snijden in kosten, maar vooral om het creëren van een cultuur van continue verbetering en het elimineren van activiteiten die geen waarde toevoegen voor de eindklant.
De basisprincipes van lean
Lean werken is gebaseerd op een aantal kernprincipes. Ten eerste is er het identificeren van waarde vanuit het oogpunt van de klant. Wat is de klant bereid te betalen? Alles wat daar niet aan bijdraagt, kan als verspilling worden gezien. Vervolgens breng je de waardestroom in kaart: alle stappen die nodig zijn om een product of dienst te leveren, van begin tot eind. Hier zoek je naar knelpunten en onnodige stappen.
Het derde principe is het creëren van een doorgaande stroom, waarbij het werk zonder onderbrekingen of vertragingen van de ene naar de andere stap vloeit. Daarna introduceer je het 'pull'-systeem: werk wordt alleen gestart als er daadwerkelijk vraag naar is, in plaats van push (productie op voorraad). Ten slotte streef je naar perfectie door middel van continue verbetering. Dit betekent dat je constant zoekt naar manieren om processen te optimaliseren en verspilling te elimineren.
Waarom is lean werken nuttig voor elk bedrijf?
Het toepassen van lean principes kan aanzienlijke voordelen opleveren, ongeacht de grootte of het type van je bedrijf. Een van de grootste voordelen is een verhoogde efficiëntie. Door verspilling te verminderen, zoals overproductie, wachttijden, onnodig transport of overbodige processtappen, bespaar je niet alleen tijd en geld, maar maak je ook middelen vrij voor belangrijkere zaken. Denk aan minder fouten, snellere levering en een hogere klanttevredenheid.
Bovendien zorgt lean werken voor een betere werkomgeving. Medewerkers worden actief betrokken bij het identificeren en oplossen van problemen, wat leidt tot meer eigenaarschap en motivatie. Ze krijgen de tools en verantwoordelijkheid om hun eigen werkplek en processen te verbeteren, wat resulteert in een cultuur van innovatie en betrokkenheid. Dit is niet alleen goed voor het moraal, maar ook voor de kwaliteit van het geleverde werk.
Hoe pas je lean toe in jouw dagelijkse praktijk?
Je hoeft geen groot bedrijf te zijn om lean principes toe te passen. Begin klein. Analyseer bijvoorbeeld een veelvoorkomend proces binnen jouw bedrijf of afdeling. Welke stappen voegt waarde toe voor de klant en welke niet? Kun je stappen elimineren, combineren of vereenvoudigen?
Een handige manier om te starten is door de 5S-methodiek toe te passen: Scheiden, Schikken, Schoonmaken, Standaardiseren en Standhouden. Dit helpt bij het organiseren van je werkplek en processen, wat een fundamentele stap is in het verminderen van verspilling. Bespreek met je team waar jullie de meeste verspilling zien en hoe jullie dit samen kunnen aanpakken. Kleine, consistente verbeteringen leiden op de lange termijn tot grote resultaten en een flexibeler, klantgerichter bedrijf.
